Diyarbak?r’?n E?il il?esine ba?l? Ilg?n k?yünün kaderi be? y?l ?nce organik tar?ma ge?i?le de?i?meye ba?lad?. ?ok payda?l? bir organik tar?m projesi k?yde ya?ayan 500 ki?i i?in tahmin edilenden ?ok daha büyük bir etki yaratt?.
Diyarbak?r’?n E?il il?esine ba?l? Ilg?n k?yü, etraf? baraj sular? ile ?evrili fakat suya eri?imi k?s?tl? bir k?y. Dicle Baraj G?lü’nün hemen yan?ndaki tepe üzerinde, engebeli bir co?rafyada yer al?yor. Yakla??k 500 ki?inin ya?ad??? Ilg?n K?yü’nde, ge?im kaynaklar? tar?m olan k?ylüler uzun y?llar sadece kuru tar?m ile tah?l ürettiler.
K?yün kaderi be? y?l ?nce organik tar?ma ge?i?le de?i?meye ba?lad?. ?ok payda?l? bir organik tar?m projesi k?yde ya?ayan 500 ki?i i?in tahmin edilenden ?ok daha büyük bir etki yaratt?. ?lk olarak k?yde ger?ekle?tirilen ?al??malardan biri “Organik Meyve ve Tah?l Pilot Projesi” kapsam?nda E?il Organik Tah?l ?reticileri Birli?i kuruldu.
Organik Meyve ve Tah?l Pilot Projesi, GAP B?lge Kalk?nma ?daresi Ba?kanl???, Diyarbak?r Valili?ive Birle?mi? Milletler Kalk?nma Program?’n?n (UNDP) i?birli?i ile yürütülüyor.
Diyarbakir’da Suyu Olmayan Kü?ük Bir K?y
E?il ?l?e G?da Tar?m ve Hayvanc?l?k Müdürlü?ü’nden ?zgür Polat konu ile ilgili ?u a??klamalar? yapt?:
“2009 y?l?nda 34 üretici ile ba?lad?k, ?u anda 411 üreticimizle 21.000 dekar alanda organik tar?m yap?yoruz. 2013 y?l?nda üreticilerin birli?ini sa?lamak ad?na E?il Organik Tah?l ?reticileri Birli?i’ni kurduk. K?yde üretilen organik mercimek ve nohudun fason olarak i?lenmesi, fason i?leme yap?lan tesisin sertifikaland?r?lmas?, ürünlerin paketlenmesi, E?il Organik olarak birlik ad?na marka tescilinin yap?lmas? ve barkod al?nmas? sa?land?. Birli?in manuel dolum yapabilmesi i?in kapama makine ve etiketler de temin edilerek birli?e teslim edildi. Daha ?nemlisi proje ile pazar odakl? üretime yo?unla??ld? ve bu ?ekilde kapasite ve verimlilik art??? sa?land?.?lk etapta mercimek ve nohudu paketleme yapmak üzere üreticilerle anla?t?k. ?u anda zaten organik mercime?imizde paketimiz mevcut. Bunlar? bu ?ekilde paketleyip pazara girecek ?ekilde i? ve i?lemleri yürütüyoruz.”
Uzun süre boyunca k?yün üretti?i organik ürünler büyük ra?bet g?rmeye ba?lamas?na kar??n, k?yde sulama olanaklar? olmad???ndan üretim kapasitesi ve ürün ?e?itlili?i yeterince art?r?lamad?. Suya eri?imi sa?lamak ve organik ürün gam?n? geli?tirmek üzere “Ilg?n K?yü’nde Organik ?retimde Artan Verim ve Yükselen Katma De?er Projesi” ad?nda yeni pilot proje daha haz?rlanarak uygulanmaya ba?land?.
Uygulanmaya ba?layan yeni proje ile ilgili Polat, “Daha ?nceden k?yümüz kurak bir yerdi, susuz bir yerdi. Allah raz? olsun devletimiz 2 kuyu su ??kard? arazi sulamas? i?in. Eskiden mercimek nohut, arpa, i?te bu?day ekti?imiz tarlalar?m?z? in?allah bu seneden itibaren art?k organik meyve sebze yeti?tirece?iz.” dedi.
E?il Organik Tah?l ?reticileri Birli?i ?yelerinin Konu ?le ?lgili G?rü?leri
Adem ?im?ek: “Organik tah?lda hemen hemen Diyarbak?r’?n ihtiyac?n? kar??layabiliyoruz”
“Daha ?nce normal susuz alanda üretim yap?yorduk, ?ift?iyiz. Herkes kendi ihtiyac?n?, aile giderini kar??layabilecek ?ekilde. Ama ?imdi art?k hem kendimizin, hem vatanda?lar?m?z?n ihtiya?lar?n? kar??layabilecek bir seviyeye geldik. Ben diyebiliyorum ki art?k organik tah?lda hemen hemen Diyarbak?r’?n ihtiyac?n? kar??layabiliyoruz.”
Ahmet Akkoyun: “34 ?ift?inin kulland??? yakla??k 170 dekarl?k alan sulamaya a??ld?”
“Projeyle 34 ?ift?inin kulland??? yakla??k 170 dekarl?k alan sulamaya a??ld?. Proje kapsam?nda 600 m3’lük bir sulama havuzu, sulama ba?lant? yolu, motopomp, elektrik sistemi kuruldu. 2 tane kuyuyla pompayla saniyede 19-20 litre alacak kapasitemiz var. 600 tonluk olan ana depomuz her üretici rahat rahat üretimini yapacak suyu sa?layabiliyor. Zaten her tarla ba??nda vanam?z mevcuttur, saat konmu?tur.”
Ahmet Akkoyun: “Su ?ift?inin olmazsa olmaz?, can damar?d?r”
“Proje; GAP BK?, Coca-Cola ve Diyarbak?r Valili?i, G?da Tar?m ve Hayvanc?l?k ?l Müdürlü?ü i?birli?inde ve UNDP’nin teknik deste?inde uyguland?. Ayr?ca, b?lgedeki ?ift?iler sulama ve sürdürülebilir üretim konusunda verilen e?itimlerle de desteklendi. Biz bu deste?i almak i?in GAP’ta bir toplant? yapt?k. GAP Ba?kan? müdürümüz neye ihtiyac?n?z var dedi. Biz dedik ki suya. Ger?ekten su her zaman ve her yerde ?ift?inin olmazsa olmaz? ve can damar?d?r. Su olmazsa inan?n ki hi?bir ?ey olmuyor yani.”
Ahmet Akkoyun: “K?ylüler aras?nda ?rgütlenme bilinci de geli?ti”
“Bu ?ncü proje ile organik üretimin art?r?lmas?n?n yan? s?ra k?ylüler aras?nda ?rgütlenme bilinci de geli?ti. Dahas?, katma de?eri yüksek ürün elde edildi, üreticiler ve kurumlar aras?nda ileti?im ve i? birli?i ba?lad?, pazarlara eri?im sa?land? ve organik üretim bilinci yayg?nla?t?. ?stihdam art???n?n yan? s?ra b?lgede, 450’den fazla ?ift?inin üyesi oldu?u yeni organik üretici birlikleri kurulmaya ba?land?.GAP idaresinin ?u anda yapt??? yeni sulama sisteminin de faaliyete girmesi ile buradaki organik meyve bah?eleri artacak, meyve bah?eleri artt?k?a kapasite de artarsa markala?maya, paketlemeye ?zen g?sterece?iz.”
